เราจะรู้ได้อย่างไรว่า แบตเตอรี่ของเราเสีย หรือเสื่อมสภาพ ?
คนใช้รถส่วนใหญ่ จะใช้แบตเตอรี่จนไม่สามารถสตาร์ทติดแล้ว จึงคิดจะเปลี่ยนแบตเตอรี่ เนื่องจากไม่มีตัวมิเตอร์อะไรมาวัดว่าแบตเตอรี่ของเรามีสภาพเป็นอย่างไร รถยนต์บางรุ่นเท่านั้นที่อาจจะมีเครื่องหมายเตือนว่าแบตเตอรี่ในรถยนต์เริ่มเสื่อมสภาพให้ทำการเปลี่ยน เป็นการเตือนล่วงหน้า
บางคนก็ซื้ออุปกรณ์ Voltmeter มาเป็นเครื่องมือที่ต่อกับระบบไฟในรถยนต์ ที่จะคอยวัด Volt หรือความดันของกระแสไฟว่ามีการชาร์จของไดชาร์จดีไหม โดยดูจาก ค่า Voltmeter ระดับ 13.5-14 Volt ขณะเร่งเครื่อง และดูขณะที่รถจอดติดไฟแดง ดูว่าค่า Volt อยู่ระดับ 12.5-13 Volt และเมื่อไรจำนวน Volt ลดลงระดับต่ำกว่า 12 V ก็แสดงว่าแบตเตอรี่มีกระแสไฟหรือแรงดันที่ต่ำกว่าที่ควร อันเป็นสัญญาณว่าแบตเตอรี่เริ่มเสื่อมสภาพ
ดังนนั้น Voltmeter ก็เป็นเครื่องมือหนึ่งในการวัดสภาพแบตเตอรี่รถยนต์ได้ และอุปกรณ์สามารถหาซื้อได้ง่าย และสามารถเสียบติดกับตัวที่จุดบุหรี่ได้
แต่สำหรับผู้ที่เป็นช่างแบตเตอรี่รถยนต์ จำเป็นต้องดูค่าอื่นๆประกอบเพื่อประเมิน ประสิทธิภาพของแบตเตอรี่ว่ามีคุณสมบัติที่ดีต่อการใช้งานอีกหรือไม่ เครื่องมือดังกล่าว เราจะเรียกว่า Battery Tester / Battery Analyzer / Battery Diagnosis บ้าง แล้วแต่จะเรียกกัน
เครื่องมือดังกล่าวนี้ จะเป็นตัวมิเตอร์ที่จะวัดค่าต่างๆของแบตเตอรี่ เพื่อประเมินว่าแบตเตอรี่รถยนต์ลูกนั้นยังมีค่าต่างๆตามมาตรฐานหรือไม่ ซึ่งค่าต่างๆ จะประกอบด้วยค่า ที่เกิดจากการวัดแบตเตอรี่ในขณะยังไม่ถูกใช้งาน
- ค่า Volt ที่ควรอยู่ระดับ 12.5-12.8 เป็นค่าแรงดันไฟฟ้าที่มีขนาด 12 V เป็นแรงดันที่จะทำให้อุปกรณ์ไฟฟ้าในรถยนต์ทำงาน ถ้าแรงดันที่ต่ำเช่น วัดแล้วได้ 10 Volt อุปกรณ์ในรถจะไม่ทำงาน ทั้งไฟหน้าปัด กระจกไฟฟ้า ตัว Sensor ต่างๆ
- ค่า CCA ค่าจุดสตาร์ท เป็นกำลังไฟฟ้าในการจุดสตาร์ทของไดสตาร์ทให้หมุนเพื่อการเคลื่อนตัวของลูกสูบให้เกิดการระเบิด ทำให้เครื่องยนต์ทำงาน ค่า CCA ถ้ามีค่าต่ำเกินไปก็จะไม่มีแรงหมุนไดสตาร์ท ดังนนั้นค่า CCA จึงเป็นตัวสำคัญในการวัดค่าของแบตเตอรี่ ซึ่งเครื่องยนต์แต่ละรุ่นจะมีความต้องการของค่า CCA แตกต่างกัน
- ค่าความต้านทานไฟฟ้าของแบตเตอรี่ แบตเตอรี่ใหม่ๆที่ยังไม่ถูกใช้งานก็จะมี ค่าความต้านทานที่ต่ำให้กระแสไฟหมุนเวียนได้ดี คายประจุออกมาหรือปล่อยกระแสไฟได้เต็มที่ เมื่อแบตเตอรี่ถูกใช้งานไปค่าความต้านทานจะสูงขึ้น เนื่องจากแผ่นธาตุจะมีแผ่นขี้เกลือ หรือขี้ตะกั่วเกาะติดแผ่นธาตุ ทำให้เกิดการสร้างประจุได้ต่ำ แบตเตอรี่ใหม่ๆยังไม่ถูกใช้งานจะมีค่า Resistance ต่ำกว่า 5
- ค่า SOH (State Of Health) ค่าประเมินสภาพคุณสมบัติของแบตเตอรี่รถยนต์ โดยจะบอกเป็น % จาก 100%
- ค่า SOC (State Of Charge) ค่าประเมินการชาร์จ ว่าแบตเตอรี่มีประสิทธิภาพผ่านการชาร์จไฟมามากน้อยขนาดไหน โดยจะบอกเป็น % จาก 100%
- และสุดท้ายเครื่องสามารถประเมินว่า แบตเตอรี่นี้มีสภาพเป็น อย่างไร โดย การประเมิน Good Battery หรือ Replace Battery
เราไม่สามารถประเมินแบตเตอรี่ ว่าเสียหรือเสื่อม ได้อย่างถูกต้อง บางครั้งก็ดูตาแมว ตัววัดแบตเตอรี่คร่าวๆ ว่าสภาพแบตเป็นอย่างไร แต่ไม่สามารถชี้ชัดว่าแบตเตอรี่ลูกนี้เสียหรือไม่ จำเป็นต้องใช้ตัว เครื่อง Battery Analyser หลังจากการชาร์จแบตเตอรี่อีกครั้งครับ ดูค่าต่างๆของแบตเตอรี่หลังจากเราชาร์จแบตเตอรี่เต็มที่ และอาจทิ้งไว้สัก 1-2 วันเพื่อดูค่าต่างๆว่ายังคงที่เหมือนเดิมหรือไม่โดยเฉพาะค่า Volt และค่า CCA
